Phân biệt nhôm tấm nguyên khối và nhôm tấm cán mỏng

Trong ngành cơ khí chế tạo, xây dựng hay đóng tàu, nhôm tấm là một trong những vật liệu được sử dụng phổ biến nhờ vào đặc tính nhẹ, bền, chống ăn mòn và dễ gia công. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ rằng nhôm tấm được chia thành nhiều loại, trong đó phổ biến nhất là nhôm tấm nguyên khối và nhôm tấm cán mỏng. Vậy làm sao để phân biệt hai loại này một cách chính xác? Loại nào phù hợp hơn cho từng ứng dụng cụ thể? Bài viết này sẽ giúp bạn làm rõ.

Nhôm tấm nguyên khối là gì?

Nhôm tấm nguyên khối (còn gọi là nhôm đúc tấm, nhôm đùn tấm) là loại được tạo ra từ quá trình đúc nguyên khối một lần hoặc ép khối lớn sau đó cắt ra thành từng tấm theo yêu cầu. Đặc trưng dễ nhận thấy của loại nhôm này là độ dày lớn, thường từ 10mm đến 100mm hoặc hơn, tuỳ vào ứng dụng. Bề mặt nhôm nguyên khối có thể không được mịn như nhôm cán, nhưng đổi lại nó có cấu trúc chắc chắn, ít biến dạng và đặc biệt là chịu tải trọng lớn.

Loại nhôm này thường được ứng dụng trong các ngành cơ khí chế tạo, làm khuôn mẫu, bệ máy hoặc chi tiết yêu cầu độ bền cực cao. Nhờ tính ổn định về cơ học, nhôm nguyên khối rất được ưa chuộng trong những lĩnh vực cần vật liệu chịu lực nặng, hoạt động trong môi trường rung lắc mạnh hoặc chịu va đập lớn.

Nhôm tấm cán mỏng là gì?

Ngược lại, nhôm tấm cán mỏng được sản xuất bằng cách cán dẹt nhiều lần từ phôi nhôm lớn, khiến vật liệu có độ dày mỏng hơn – thường từ 0.3mm đến khoảng 10mm. Do được cán liên tục nên bề mặt loại nhôm này mịn, bóng và đồng đều, rất phù hợp cho các ứng dụng đòi hỏi tính thẩm mỹ cao hoặc dễ uốn cong, tạo hình như trong ngành quảng cáo, bao bì, nội thất hay điện tử.

Nhôm tấm cán mỏng cũng có thể là hợp kim nhôm, nhưng tính chất cơ học sẽ thấp hơn so với nhôm nguyên khối do kết cấu lớp mỏng và ít đặc. Tuy nhiên, điểm mạnh lại nằm ở trọng lượng nhẹ, dễ vận chuyển, dễ cắt, dễ gia công và giá thành rẻ hơn, nên rất phù hợp với sản xuất hàng loạt, các chi tiết trung bình – nhẹ hoặc dùng cho các kết cấu không chịu lực quá lớn.

Phân biệt nhôm tấm nguyên khối và nhôm tấm cán mỏng – dựa vào đâu?

Khác nhau về quy trình sản xuất là một trong những điểm phân biệt rõ ràng nhất giữa hai loại nhôm là quy trình sản xuất. Nhôm nguyên khối trải qua quá trình đúc hoặc ép khối ở áp lực lớn, sau đó mới được xử lý bề mặt và cắt thành tấm. Trong khi đó, nhôm cán mỏng phải trải qua nhiều công đoạn cán nguội hoặc cán nóng liên tục để đạt độ mỏng cần thiết. Chính sự khác biệt này tạo ra độ đặc, mật độ vật liệu và cơ lý tính khác nhau rõ rệt.

Khác biệt về độ dày và độ bền cơ học, khi so sánh về độ dày, nhôm nguyên khối rõ ràng chiếm ưu thế với độ dày có thể lên đến vài chục mm, phù hợp cho các công trình yêu cầu chịu lực hoặc gia công sâu. Còn nhôm cán mỏng thì thường được dùng trong các chi tiết nhẹ, trang trí hoặc sản phẩm không đòi hỏi quá nhiều về độ bền kéo. Nhờ cấu trúc liền khối, nhôm nguyên khối ít bị cong vênh khi gia công và giữ được hình dạng tốt hơn trong môi trường rung động, nhiệt độ cao hoặc áp suất lớn.

Khả năng gia công và thẩm mỹ bề mặt. Về thẩm mỹ, nhôm tấm cán mỏng thường được đánh giá cao hơn do bề mặt sau cán phẳng, đều và sáng bóng. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các chi tiết yêu cầu tính thẩm mỹ như ốp tường, làm cửa, biển hiệu, khung đèn… Còn với nhôm nguyên khối, bề mặt có thể thô hơn do ít được cán, nhưng dễ xử lý lại bằng cách đánh bóng hoặc anod hóa.

Khả năng gia công của nhôm cán mỏng tốt hơn ở các bước uốn, cắt, đột, ép định hình. Trong khi đó, nhôm nguyên khối phù hợp hơn với tiện, phay CNC hoặc tạo khuôn nhờ khả năng giữ độ cứng tốt trong quá trình gia công.

Giá thành và chi phí sử dụng, không thể không nhắc đến yếu tố giá cả khi phân biệt hai loại nhôm này. Nhôm cán mỏng nhờ quy trình sản xuất hàng loạt, dày dưới 5mm nên có giá thành rẻ hơn đáng kể. Điều đó giúp tối ưu chi phí khi dùng cho những sản phẩm không cần chịu tải nặng. Còn nhôm nguyên khối có giá cao hơn, nhưng đổi lại mang đến hiệu quả lâu dài cho các công trình cần độ chắc chắn và ổn định tuyệt đối.

Ứng dụng thực tế của từng loại

Khi nào nên chọn nhôm tấm nguyên khối?

Nếu bạn đang làm trong lĩnh vực gia công khuôn mẫu, bệ máy CNC, kết cấu chịu lực hoặc tàu thuyền công nghiệp, thì nhôm nguyên khối là lựa chọn không thể thay thế. Với đặc điểm dày, cứng và bền, nhôm nguyên khối giúp đảm bảo độ ổn định cho toàn bộ hệ thống, hạn chế tối đa rủi ro về cong vênh hoặc mỏi vật liệu trong thời gian dài.

Khi nào nên chọn nhôm tấm cán mỏng?

Còn với các dự án quảng cáo, nội thất, cửa nhôm kính, tủ điện, vách ngăn hoặc hộp đèn, nhôm tấm cán mỏng lại phù hợp hơn nhờ nhẹ, đẹp, dễ lắp đặt và dễ gia công. Bạn có thể dễ dàng cắt bằng kéo CNC, gập mép bằng tay hoặc máy, sơn phủ hoặc in logo lên bề mặt. Giá cả của loại này cũng “mềm” hơn, nên thích hợp dùng trong sản xuất số lượng lớn.

Vậy nên chọn loại nào cho phù hợp?

Việc lựa chọn giữa nhôm nguyên khối và nhôm cán mỏng phụ thuộc hoàn toàn vào mục đích sử dụng cụ thể của bạn. Nếu dự án thiên về kết cấu kỹ thuật, chịu lực – ưu tiên nhôm nguyên khối. Còn nếu ưu tiên thẩm mỹ, dễ gia công và tiết kiệm chi phí – nhôm cán mỏng là giải pháp hợp lý hơn.

Trong nhiều trường hợp, các doanh nghiệp lớn vẫn kết hợp cả hai loại vật liệu trong một hệ thống: dùng nhôm nguyên khối cho khung chịu lực, còn phần ốp ngoài thì sử dụng nhôm cán mỏng để tiết kiệm và đảm bảo thẩm mỹ.

Hiểu đúng để dùng đúng – Kenta Việt Nam

Kenta Việt Nam là đơn vị phân phối đa dạng các dòng nhôm tấm, từ 1050, 5052, 5083 cho đến nhôm nguyên khối chuyên dụng, đầy đủ CO-CQ, đăng kiểm VR, hàng sẵn kho với kích thước theo yêu cầu, giao hàng nhanh toàn quốc.

Chúng tôi không chỉ bán vật liệu, mà còn tư vấn kỹ thuật tận tình để giúp bạn chọn đúng nhôm – đúng ứng dụng – đúng chi phí.